ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ

Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου

 

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1^Ο

 

                                    Ενότητα 1^η: Το υποκείμενο του ρήματος

                         

                        Α. Μαθαίνω ότι:

α. Το υποκείμενο μπορεί να είναι ουσιαστικό, αντωνυμία ή οποιαδήποτε άλλη λέξη (επίθετο, μετοχή, άκλιτη λέξη) ή πρόταση με άρθρο ή χωρίς άρθρο.

Παραδείγματα:

1. Ο καθηγητής διδάσκει Αρχαία Ελληνικά.

2. Αυτός είναι ο δράστης.

3. Ο αλαζόνας περιφρονεί όλους τους ανθρώπους.

4. Ο διαβασμένος φαίνεται στην τάξη κάθε μέρα.

5. Το εντάξει δηλώνει ότι θα κάνει αυτό που του υπέδειξα.

6. Το ότι έφυγε νωρίς φανερώνει την ανησυχία του για το παιδί.

7. Όποιος θέλει ας με ακολουθήσει.

 

β. Το υποκείμενο παραλείπεται συχνά όταν είναι α΄ ή β΄ πρόσωπο.

            Παραδείγματα:

1. Θα έρθω στην εκδήλωση.
2. Δεν πήρες το μήνυμά μου;

 

γ. Το υποκείμενο παραλείπεται στο γ΄ πρόσωπο, όταν εννοείται εύκολα από τα συμφραζόμενα ή όταν είναι μια γενική έννοια ή όταν μπορεί να εννοηθεί μόνο ένα υποκείμενο ή τέλος όταν το ρήμα δείχνει κάποιο φυσικό φαινόμενο.

            Παραδείγματα:

1. Αποφάσισε να συνεχίσει την προσπάθειά του.
2. Θα βρέξει.

 

δ. Τα απρόσωπα ρήματα (αξίζει, λέγεται, ονομάζεται, καλείται κ.α.) και οι απρόσωπες εκφράσεις (είναι δυνατό, είναι εύκολο, είναι καλό κ.α.) έχουν ως υποκείμενο μια ολόκληρη πρόταση (με το ότι ή με το να).

Παραδείγματα:

1. Ακούγεται πως θα γίνει υποτίμηση του νομίσματος.

2. Φαίνεται ότι θα χιονίσει.

Αξίζει να το δεις.

Δεν γίνεται να σε βοηθά πάντα η τύχη.

 

ε. Το ρήμα συμφωνεί με το υποκείμενό του σε πρόσωπο και αριθμό.
Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα υποκείμενα, το ρήμα μπαίνει σε πληθυντικό αριθμό και στο επικρατέστερο πρόσωπο (το α΄ πρόσωπο είναι επικρατέστερο του β΄ και το β΄ επικρατέστερο του γ΄ προσώπου).

            Παραδείγματα:

1. Αποδεχτήκαμε το νέο γεγονός, αν και θλιβερό.
2. Δεν θέλετε να δειπνήσουμε μαζί;
3. Αποφάσισαν να γράψουν μαζί ένα τραγούδι.