Ø Μαθαίνω:
Α. Παρατακτική σύνδεση προτάσεων
Παρατακτική σύνδεση προτάσεων
ονομάζεται η σύνδεση κατά την οποία οι προτάσεις παρατάσσονται,
τοποθετούνται δηλαδή δίπλα δίπλα, χωρίς να εξαρτάται η μια από την άλλη. Δύο ή
περισσότερες προτάσεις μπορεί να συνδέονται μεταξύ τους με παρατακτικούς
συνδέσμους (συμπλεκτικούς, αντιθετικούς, διαζευκτικούς, συμπερασματικούς).
Δηλαδή:
Στην παρατακτική σύνδεση συνδέονται μεταξύ τους όμοιες, ισοδύναμες προτάσεις:
Κύριες + κύριες. Π.χ. Πήγαμε στο νησί με αεροπλάνο και γυρίσαμε με πλοίο.
Δευτερεύουσες + δευτερεύουσες. Π.χ. Επειδή δεν έγραψε καλά και επειδή στενοχωρήθηκε, του ζήτησα να πάμε μια βόλτα.
Η παρατακτική σύνδεση των προτάσεων γίνεται με τους εξής παρατακτικούς συνδέσμους:
α. Συμπλεκτικοί: και, ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ.
β. αντιθετικοί: μα, αλλά, παρά, όμως, ωστόσο, μόνο.
γ. Διαχωριστικοί ή διαζευκτικοί: ή, είτε.
δ. Συμπερασματικοί: λοιπόν, επομένως, άρα, ώστε.
ε. Επεξηγηματικός: δηλαδή.
Β.
Υποτακτική ονομάζεται η σύνδεση κατά την οποία
οι προτάσεις υποτάσσονται η μια κάτω από την άλλη και η μια
εξαρτάται από την άλλη.
Η υποτακτική σύνδεση γίνεται με δύο τρόπους:
α. Με τους υποτακτικούς συνδέσμους, οι οποίοι είναι:
Βουλητικοί: να
Διστακτικοί (ενδοιαστικές προτάσεις): μην, μήπως.
Ειδικοί: πως, που, ότι να.
Χρονικοί: όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν, πριν να, μόλις, άμα, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο, ενόσω, όποτε, κάθε που, όσο που.
Αποτελεσματικοί: ώστε (να), που.
Αιτιολογικοί: γιατί, επειδή, αφού, διότι, που.
Τελικοί: να, για να.
Υποθετικοί: αν, σαν, άμα.
β. με αναφορικές αντωνυμίες
και αναφορικά επιρρήματα, ερωτηματικές αντωνυμίες και ερωτηματικά επιρρήματα
και άλλα συνδετικά στοιχεία.
Αναφορικά επιρρήματα ερωτηματικές αντωνυμίες- ερωτηματικά επιρρήματα
Όπου, που, όπως, όσο, καθώς ποιος, τι, πόσος, πού, πώς, εκεί που, ωσάν, σαν πότε, πόσο κ.α. , τη στιγμή που
Άσκηση:
Τι είδους προτάσεις,
κύριες ή δευτερεύουσες, συνδέουν οι υπογραμμισμένοι σύνδεσμοι σε καθεμιά από
τις παρακάτω περιόδους; Τι είδους είναι οι σύνδεσμοι αυτοί;
α. Είχε τόσο πονοκέφαλο, που δεν μπορούσε ούτε να φάει ούτε να
κοιμηθεί.
β. Αισθάνθηκε ότι όλοι τον
κοίταζαν καχύποπτα και ότι δεν τον
εμπιστεύονταν, αλλά έκανε μια
τελευταία προσπάθεια να τους κερδίσει.
γ. Το αθλητικό ιδεώδες όχι μόνο αναβίωσε στη σύγχρονη εποχή, αλλά και
είναι παγκόσμια αποδεκτό.
δ. Ταξίδεψε πολύ στη ζωή του και είδε
πολλά και θαυμαστά πράγματα, όμως δεν
έπαψε ποτέ να
νοσταλγεί την πατρίδα του.
ε. Αρνήθηκε να πάρει τα
χρήματα, είτε γιατί ντράπηκε
είτε γιατί φοβήθηκε ότι δεν μπορέσει να τα επιστρέψει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου