ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

                        ΕΥΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ Εισάγονται με: Αν, μη, μήπως, μην τυχόν (ολικής άγνοιας) Ερωτηματικές αντωνυμίες και ερωτηματικά επιρρήματα(μερικής άγνοιας)

Απορίας Ερωτηματικά Λόγου Γνώσης

Υποκείμενο σε απρόσωπα ρήματα και εκφράσεις.   Αντικείμενο.   Επεξήγηση σε μια λέξη της πρότασης από την οποία εξαρτάται.

Ø  Μαθαίνω ότι:

ü  Οι ευθείες ερωτηματικές προτάσεις διακρίνονται ανάλογα με τη σκοπιμότητά του ομιλητή σε:

ü 

Α. Γνήσιες ερωτήσεις με τις οποίες ζητάμε πληροφορίες.

Π.χ. Πότε θα αναχωρήσετε για τη Βουδαπέστη;

        Τι σημαίνει ρατσισμός;

 

Β. Ρητορικές ερωτήσεις, οι οποίες ουσιαστικά δεν είναι ερωτήσεις, αλλά διαπιστώνουν με έμφαση μια κρίση.

Π.χ. Τι κι αν δεν έγραψε καλά στις εξετάσεις;

        Τι κι αν έχεις πρόβλημα όρασης;

 

Γ. Ερωτήσεις προσταγής, οι οποίες ουσιαστικά διατυπώνουν με ευγένεια κάποια προσταγή ή παράκληση.

Π.χ. Θα μου θυμίσεις να τηλεφωνήσω στον Κώστα;

        Θα μου μιλήσεις για αυτό που σε απασχολεί;

ü  Οι ερωτηματικές προτάσεις, ανάλογα με το είδος των απαντήσεων που επιδέχονται, μπορούν να διακριθούν σε:

ü   

Α. Ολικής άγνοιας, όταν η ζητούμενη πληροφορία σχετίζεται με ολόκληρη την πρόταση.

Π.χ. Δεν υπάρχει μια φυλή που να είναι καλύτερη;

 

Β. Μερικής άγνοιας, όταν η ζητούμενη πληροφορία αφορά ένα από τα συστατικά της πρότασης.

Π.χ. Ποιος έφυγε;

        Τι πίστευαν εκείνη την εποχή;

ü  Οι ερωτηματικές προτάσεις ανάλογα με το είδος των απαντήσεων που επιδέχονται, μπορούν να διακριθούν σε:

Α. Ανοιχτές, δηλαδή ερωτήσεις που ζητούν μια γνώμη, επιχειρήματα ή και συναισθήματα σχετικά με ένα θέμα και η απάντησή τους είναι σε συνεχή λόγο.

Π.χ. Γιατί φοβόμαστε το άγνωστο;

Β. Κλειστές, δηλαδή ερωτήσεις οι οποίες επιδέχονται απάντηση μονολεκτική ή πολύ σύντομη.

Π.χ. Είναι οι Έλληνες φιλόξενοι;

Ø  Ευθύς και πλάγιος λόγος

Μετατροπή ευθύ λόγου σε πλάγιο

Ευθύς λόγος	Πλάγιος λόγος
1.Καμιά εξάρτηση(τα λόγια κάποιου απευθείας).	Εξάρτηση από ρήματα λεκτικά, ερωτηματικά, γνωστικά, αισθητικά.
2.Αποφαντική πρόταση. Π.χ. Θα έρθω το βράδυ.	Δευτερεύουσα ειδική πρόταση. Είπε ότι θα έρθει το βράδυ.
3.Προστακτική πρόταση. Π.χ. Βοήθησέ με, σε παρακαλώ.	Δευτερεύουσα βουλητική πρόταση. Τον παρακάλεσε να τη βοηθήσει.
4.Ευθεία ερώτηση. Π.χ. Θα συμμετάσχεις στην εκδήλωση;	Πλάγια ερώτηση. Με ρώτησε αν θα συμμετάσχω στην εκδήλωση.
5.Δευτερεύουσα πρόταση. Π.χ. Όταν πας σπίτι, τηλεφώνησέ μου.	Δευτερεύουσα πρόταση. Της ζήτησε, όταν πάει σπίτι, να του τηλεφωνήσει.
6.Το ρήμα της κύριας πρότασης σε ενεστώτα ή παρακείμενο. Π.χ. Βιάζομαι να φύγω. Έχω τελειώσει το φαγητό μου.	Είτε μένει στον ίδιο χρόνο είτε μετατρέπεται ο ενεστώτας σε παρατατικό και ο παρακείμενος σε υπερσυντέλικο. Είπε ότι βιάζεται ή βιαζόταν να φύγει. Είπε ότι έχει τελειώσει ή είχε τελειώσει το φαγητό του.
7.Το ρήμα της κύριας πρότασης σε μέλλοντα. Π.χ. Θα πάμε θέατρο.	Είτε μένει στον ίδιο χρόνο είτε μετατρέπεται σε θα + παρατατικό. Είπαν ότι θα πάνε ή θα πήγαιναν θέατρο.

Σημείωση: Όταν θέλουμε να μετατρέψουμε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ, ακολουθούμε την αντίστροφη πορεία. Η δευτερεύουσα ειδική πρόταση μετατρέπεται σε κύρια αποφαντική, η δευτερεύουσα βουλητική σε κύρια προστακτική κ.ο.κ.

                                                                    ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ 

                                                                ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Ενότητα 3η

Ρατσισμός είναι η θεωρία που υποστηρίζει την ανωτερότητα μια φυλής και κατ’ επέκταση μιας ομάδας ή μεμονωμένων ατόμων και  αποβλέπει στη διατήρηση της καθαρότητάς της και στην κυριαρχία της επί των άλλων.

Μορφές ρατσισμού: ο φυλετικός, ο κοινωνικός σε άτομα ή ομάδες (πολιτική ιδεολογία, θρησκευτικές πεποιθήσεις, πνευματικό επίπεδο, ενδιαφέροντα, οικονομική κατάσταση), απέναντι  στις γυναίκες, στα άτομα με ειδικές ανάγκες, στις μειονότητες, στους πρόσφυγες.

      Τα αίτια του ρατσισμού

Τα αίτια του ρατσισμού είναι πολλά και ποικίλα. Τα κυριότερα από αυτά είναι:

     Οικονομικά (π.χ. η εκμετάλλευση στο παρελθόν των έγχρωμων οι οποίοι αποτελούσαν φθηνό εργατικό δυναμικό. Αλλά και σήμερα υπάρχει εκμετάλλευση πολλών οικονομικών μεταναστών).

     Κοινωνικά προβλήματα, όπως η βία,  η εγκληματικότητα, η ανεργία δημιουργούν ένταση η οποία εκτονώνεται πάνω στους ξένους αλλά συχνά και σε ανθρώπους άλλων κοινωνικών ομάδων.

     Η κοινωνική ιεραρχία και η διαφοροποίηση στις κοινωνικές τάξεις: αναξιοκρατία και ανισότητα στην παροχή ευκαιριών, στην ανεύρεση εργασίας, στην αντιμετώπιση από την πολιτεία.

      Η επιθυμία  ηγετών, λαών αλλά και ατόμων για απόκτηση εξουσίας και δύναμης, πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής, εδαφικής.

     Η έλλειψη παιδείας . Οι απαίδευτοι γίνονται συχνά θύματα προπαγάνδας , δεν έχουν καθαρότητα σκέψης και κρίσης και επηρεάζονται από επιτήδειους που στοχεύον στο φανατισμό τους και στην καλλιέργεια αισθημάτων αρνητικών προς τους  άλλους.

     Η ηθική εξαχρείωση,  η υποχώρηση των ηθικών αξιών. Πολλοί άνθρωποι προβαίνουν σε ανήθικες πράξεις  και υιοθετούν ρατσιστικές αντιλήψεις προκειμένου να εκμεταλλευτούν το συνάνθρωπό τους.

     Ισχυρές επιρροές θρησκευτικών δοξασιών.

     Οι προκαταλήψεις που καλλιεργούνται από την οικογένεια, τον κοινωνικό περίγυρο, την παράδοση, από το περιεχόμενο σπουδών κάποιου εκπαιδευτικού συστήματος.

     Ο Εθνικισμός. Οι μικροί λαοί ανησυχούν για την αφομοίωσή τους  από τους μεγάλους και ισχυρούς και καταφεύγουν σε εθνικιστικές συμπεριφορές και την καλλιέργεια εθνικιστικού πνεύματος για να διασφαλίσουν την ταυτότητά τους.

 

      Τρόποι αντιμετώπισης του ρατσισμού

Ο ρατσισμός, οι ρατσιστικές συμπεριφορές, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις αντιμετωπίζονται πρωτίστως με την παιδεία, κυρίως την ανθρωπιστική (τα γράμματα, τις τέχνες) ώστε οι πολίτες να μπορούν να έχουν άποψη, να κρίνουν, να μην πέφτουν θύματα προπαγάνδας ή αν είναι άβουλα όντα. Ειδικότερα:

     Η διαμόρφωση της ανθρωπιστικής συνείδησης πρέπει να γίνεται στη σωστή της διάσταση ώστε να μαθαίνουν οι άνθρωποι να σέβονται τον πολιτισμό των άλλων λαών και να μην καλλιεργούνται στερεότυπα, μίση, εχθρότητες, αντιπαλότητες.

     Τα Μ.Μ.Ε. οφείλουν να μην καλλιεργούν ρατσιστικές αντιλήψεις αλλά να προβάλλουν μηνύματα των ανθρώπων με ήθος.

     Οι πολιτιστικές ανταλλαγές μεταξύ των λαών βοηθούν στην καταπολέμηση του ρατσισμού.

     Ο κάθε πολίτης έχει χρέος να έχει κοινωνική συνείδηση ώστε να μπορεί να θέτει το συλλογικό συμφέρον πάνω από το ατομικό, συνείδηση που αποτρέπει από ρατσιστικές συμπεριφορές.

     Η οικογένεια δεν πρέπει να μεταφέρει αναχρονιστικές ιδέες και προκαταλήψεις στους νέους αλλά να καλλιεργεί το σεβασμό, την ενότητα, την ανεκτικότητα προς το διαφορετικό.

     Οι Διεθνείς οργανισμοί είναι αναγκαίο να επιβάλλουν κυρώσεις – οικονομικές, διπλωματικές- σε όσους καταπατούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και δεν σέβονται την αξιοπρέπεια του κάθε ανθρώπου.

 

      Οι νέοι και ο ρατσισμός

Είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι νέοι στη σύγχρονη εποχή δεν διακατέχονται από προκαταλήψεις και ρατσιστικές αντιλήψεις σε σύγκριση με αυτά που συνέβαιναν τις παλαιότερες εποχές.

     Αυτό οφείλεται στην παροχή καλύτερης παιδείας, στην ελεύθερη και άμεση επικοινωνία μεταξύ των λαών μέσω του τουρισμού, της εκμηδένισης των αποστάσεων, του διαδικτύου.

     Επίσης, στο χαρακτήρα των νέων που είναι ανιδιοτελείς, ιδεολόγοι, ευαίσθητοι, δημοκρατικοί.

     Επιπλέον, στις πολιτιστικές ανταλλαγές, στις αθλητικές συναντήσεις.

     Τέλος, στην καλλιέργεια πνεύματος ειρήνης και ανθρωπισμού.

 

 

 

 

 

 

                                         ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

                                                                        Ημερολόγιο

Αγαπητό μου ημερολόγιο,

            Το Σαββατοκύριακο  το πέρασα απίστευτα! Το Σάββατο το πρωί σηκώθηκα από το κρεβάτι μου και πήγα να ετοιμαστώ, να ντυθώ και να ρωτήσω τις φίλες μου αν θα μπορούσαν να πάμε βόλτα μαζί το απόγευμα. Πέρασαν λίγες ώρες και μου απάντησαν ότι θα μπορούσαν. Παραλίγο να ΄΄πέταγα ΄΄ από τη χαρά μου, επειδή είχα να δω τις συγκεκριμένες φίλες μου πολύ καιρό. Ήρθε η στιγμή που θα τις συναντούσα σε ένα κοντινό πάρκο. Τις είδα, με είδαν και είμασταν πολύ χαρύμενες.

            Γύρισα σπίτι με ένα μεγάλο χαμόγελο. Είχα περάσει φανταστικά! Επειδή, όμως, όταν γύρισα στο σπίτι, ήταν κάπως αργά, νύσταζα. Για αυτό έπεσα στο κρεβάτι για να κοινηθώ. Την Κυριακή το μεσημέρι μιλούσαμε διαδικτυακά, μέσω μηνυμάτων, με τις φίλες μου και προγραμματίζαμε το πότε θα ξαναβρεθούμε. Απ΄ότι φάνηκε, δεν μου έφτασαν τόσες ώρες μαζί τους. Τώρα ανυπομονώ να περιμένω για την επόμενη βόλτα.

        Ευθυμία Ασίκη

Αγαπητό μου ημερολόγιο,

Το Σάββατο το πρωί ξύπνησα γρήγορα γρήγορα για να προλάβω την προθέρμανση στο κολυμβητήριο.  Μπαίνοντας στην πισίνα, οι σκέψεις για τον αγώνα μου έφεραν άγχος. Ωστόσο, το κολύμπι με βοήθησε να φύγει. Οι αγώνες είχαν αρχίσει και εγώ θα κολυμπούσα στο δεύτερο και τέταρτο αγώνισμα. Είδα την κολλητή μου και μετά ήρθε η σειρά μου. Μόλις άκουσα το όνομά μου και τις λέξεις: ΄΄λάβετε θέσεις΄΄ , πήρα μια βαθιά ανάσα και κολύμπησα. ΄΄Δεν τα πήγες και άσχημα αλλά ούτε και τέλεια΄΄ είπε η προπονήτριά μου μετά το τέλος του αγώνα.

Έτσι γρήγορα ήρθε το τέλος των Σαββατιάτικων αγώνων και ήταν η ώρα να πάμε στο σπίτι. Όλο το απόγευμα κάθισα στο σπίτι και ξεκουράστηκα για την επόμενη μέρα, για να τα πάω καλύτερα στους αγώνες της Κυριακής.

Την Κυριακή είχα ξυπνήσει ακόμη πιο νωρίς για τους αγώνες. Αυτή η μέρα θα ήταν λίγο πιο δύσκολη, γιατί θα κολυμπούσα σε έναν τύπο κολύμβησης στον οποίο δεν είναι ιδιαίτερα καλή. Για αυτό στην προθέρμανση έκανα μεγαλύτερη προσπάθεια. Στο τέλος τα πήγα μια χαρά. Μετά το τέλος των αγώνων ετοιμάστηκα και έφυγα για το σπίτι, για έναν αξέχαστο τετράωρο ύπνο. Ξύπνησα κατά τις έξι το απόγευμα, ετοίμασα τα μαθήματα που είχαν μείνει. Κάθισα να φάω, είδα και μια ταινία με τη μαμά μου και ήρθε η ώρα για ύπνο.

Αυτό ήταν όλο το Σαββατοκύριακό μου. Καληνύχτα, ημερολόγιό μου!

        Στεφανίδου Έφη

 

Αγαπητό ημερολόγιο,

            Αυτή τη φορά θα σου γράψω για το πώς πέρασα το Σαββατοκύριακό μου. Αρχικά, ήμουν πολύ χαρούμενος που θα έρχονταν οι μέρες ξεκούρασης και του διαβάσματος, το Σάββατο και η Κυριακή.

 Έτσι, όπως ξύπνησα, το Σάββατο, αποφάσισα να κάνω το μεγαλύτερο μέρος των μαθημάτων μου ώστε να μην έχω να κάνω πολλά την τελευταία στιγμή. Αφού λοιπόν τελείωσα στις δώδεκα το μεσημέρι, έπειτα είχα όλο το χρόνο ελεύθερο. Κατά συνέπεια, έπαιξα παιχνίδια στον υπολογιστή μέχρι που ήρθε η ώρα να βγω βόλτα με τους φίλους μου.

Στη βόλτα μας, πήγαμε και φάγαμε και τριγυρνούσαμε γύρω από την πλατεία του Ευόσμου μιλώντας για διάφορα θέματα. Με αυτά και με τα άλλα, ήρθε η ώρα να γυρίσω στο σπίτι. Αποχαιρέτησα τα παιδιά και άρχισα να παίρνω τα πόδια μου για το γυρισμό.Αφού έφτασα στο σπίτι, έφαγα. Στη συνέχεια, κάθισα για λίγο ασχολούμενος με το κινητό μου και αφού σε πολύ λίγο χρόνο, άρχισα να νυστάζω, πήγα στο κρεβάτι μου για να κοιμηθώ.

Την Κυριακή ήταν ημέρα παιχνιδιού στο ποδόσφαιρο! ΄Ετσι, με το που ξύπνησα, ετοίμασα τα μαθήματα που είχαν απομείνει και μετά από λίγο ετοιμάστηκα φορώντας τη στολή μου και τα παπούτσια. Στον αγώνα η απόδοσή μου ήταν ικανοποιητική, νικώντας με ΄΄σκορ΄΄ 2-1, μετά από αμέτρητες ευκαιρίες για περισσότερα ΄΄γκολ΄΄. Τέλος πάντων, αφού γύρισα στο σπίτι, δεν έκανα τίποτα άλλο από τότε μέχρι το τέλος της ημέρας. Πέρασα ποιοτικό χρόνο με τους οικογένειά μου στο σπίτι.

            Δίκος Γιώργος

 

Αγαπητό ημερολόγιο,

            Ξεκίνησα το Σαββατοκύριακό μου ξυπνώντας το πρωί του Σαββάτου και τρώγοντας το πρωινό μου. Μετά από τριάντα λεπτά, πήγα στο γήπεδο του μπάσκετ, όπου πέρασα πολύ καλά. Αργότερα πήγα και έκανα μπάνιο στο σπίτι της γιαγιάς μου. Όταν βγήκα από το μπάνιο, μύρισα κάτι, που μόνο ένα πράγμα θα μύριζε τόσο ωραία: Τα μακαρόνια με κιμά της γιαγιάς μου! Καθίσαμε και μιλήσαμε με τη γιαγιά. Είδαμε κα δύο  ταινίες. Έπαιξα με το κινητό μου, άλλες δύο ώρες και ύστερα η γιαγιά με φώναξε: ΄΄Μάριε, έλα να φάμε΄΄. Μετά πήγα για ύπνο.

            Την Κυριακή το πρωί ο μπαμπάς, η μαμά και η αδερφή μου ήρθαν να με πάρουν, αλλά εγώ πού να ήξερα ότι με περίμενε μια μεγάλη έκπληξη! Ο μπαμπάς μου είπε ότι θα πηγαίναμε μια βόλτα στην παραλία. Όταν φτάσαμε εκεί, το πρώτο πράγμα που κάναμε, ήταν να πάμε να φάμε έτοιμο φαγητό. Μετά φτάσαμε μέχρι τον Λευκό Πύργο και πήραμε ένα ποδήλατο, κάνοντας και οι τέσσερίς μας βόλτα στην παραλιακή. Όταν γυρίσαμε σπίτι, ήπια το χυμό μου, είδα την ταινία μου και αποκοιμήθηκα με το κινητό στο χέρι. Ξύπνησα το πρωί και είπα: ΄΄Πω, ρε φίλε, έχουμε πάλι σχολείο΄΄.

        Ασίκης Μάριος

                                                             ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

                ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΓΡΑΠΤΟΥ Ή ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ

Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: (……../10)                                                                 Μονάδες

1. Η ανάπτυξη του περιεχομένου έχει άμεση                                                 1 – 2

ανταπόκριση το θέμα;                        

2. Είναι επαρκής και συμμετρική η ανάπτυξη του θέματος;                          1 – 2

 3. Στηρίζονται οι θέσεις με εύστοχα και πειστικά                                         1 – 2

επιχειρήματα;             

4. Εμπλουτίζονται τα επιχειρήματα με ζωντανά και                                      1 – 2

επίκαιρα τεκμήρια;

5. Υπάρχει ευρύτητα απόψεων και εγκυκλοπαιδικές γνώσεις;                      1 – 2

 

Β. ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ: (……/06)

1. Το λεξιλόγιο διακρίνεται για την ακρίβεια και τον πλούτο του;                1 - 2

2. Τηρούνται οι γραμματικοί και συντακτικοί κανόνες;                                1 - 2

3. Το ύφος του κειμένου ανταποκρίνεται στο                                                1 - 2

επικοινωνιακό πλαίσιο;         

 

Γ. ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ: (…../04)

1. Είναι λογική και σαφής η διάταξη και η αλληλουχία                                1

των νοημάτων;                                               

2. Είναι επιτυχημένη η συνοχή των περιόδων και των                                  1

παραγράφων;

3. Διακρίνονται και συνδέονται αποτελεσματικά                                          1

μεταξύ τους οι παράγραφοι;

4. Η διάρθρωση είναι κατάλληλη για τον επιδιωκόμενο                                1

σκοπό του θέματος;

                                                         ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

    Παρατηρήσεις στην παραγωγή λόγου

 

1.Συγγραφή άρθρων

!!! Στα άρθρα βάζουμε πάντα τίτλο στην αρχή της έκθεσης

!!! Στα άρθρα χρησιμοποιούμε γ΄ ενικό ή γ΄ πληθυντικό πρόσωπο

2.Φιλικές επιστολές

!!! Στις φιλικές επιστολές χρησιμοποιούμε α΄ και β΄ ενικό πρόσωπο.

!!! Στις επιστολές δεν ξεχνάμε:

Α. την προσφώνηση πάνω αριστερά και κόμμα: Αγαπημένε/η φίλε/η, Φίλε/η κτλ.

Β. την αποφώνηση κάτω δεξιά: Σε φιλώ, Φιλιά, Σε αγαπώ, Περιμένω νέα σου κτλ.

3. Επιστολές επίσημες

!!! Στις επίσημες επιστολές χρησιμοποιούμε β΄ πληθυντικό πρόσωπο για να απευθυνθούμε στο επίσημο πρόσωπο.

!!! Στις επίσημες επιστολές δεν ξεχνάμε:

Α. την προσφώνηση πάνω αριστερά και κόμμα: Αγαπητέ/η κύριε/α ή Αξιότιμε/η κύριε/α κτλ.

Β. την αποφώνηση κάτω δεξιά: Με τιμή, Με εκτίμηση, Με φιλικούς χαιρετισμούς κτλ.

4. Ομιλία / προσχεδιασμένος λόγος

 

!!! Στην ομιλία / προσχεδιασμένο λόγο δεν ξεχνάμε:

Α. την προσφώνηση πάνω αριστερά και κόμμα: Αγαπητοί/ές κύριοι/ες / καθηγητές, κ. διευθυντά  ή Αξιότιμε/η κύριε/α κτλ.

Β. την αποφώνηση κάτω δεξιά:

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας

 ή σας ευχαριστώ που με ακούσατε

ή σας ευχαριστώ για το χρόνο σας κτλ.

Γ. Χρησιμοποιούμε α΄ ενικό πρόσωπο για να εκφράσουμε τις απόψεις και τα συναισθήματά μας Και α΄ και β΄ πληθυντικό πρόσωπο για να ευαισθητοποιήσουμε και να πείσουμε τους ακροατές μας.

 

ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Σελ. 36-37 /   3. Η βασιλεία του Μιχαήλ Γ΄ και η αυτή της Νέας Εποχής

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

α. Έναρξη της νέας εποχής

v  Μιχαήλ Γ΄ , από το Αμόριο της Φρυγίας

v  Ανάπτυξη του Βυζαντίου

v  Οριστική αναστήλωση των εικόνων

v  βελτίωση της άμυνας κατά των Αράβων

v  έργα πολιτισμού

v  Βάρδας, θείος του Μιχαήλ Γ΄ - ανέλαβε τις κρατικές υποθέσεις με επιτυχία για 10 χρόνια.

 

β. Ίδρυση της σχολής της Μαγναύρας

 

vΣχολής της Μαγναύρας: Σταθμός της βυζαντινής εκπαίδευσης, με πρωτοβουλία του Βάρδα. Περιλάμβανε τις σχολέ;ς:

v  φιλοσοφίας,

v  γεωμετρίας,

v  αστρονομίας και

v  γραμματικής.

 

v  Διευθυντής ο Λέων Φιλόσοφος  ή Μαθηματικός .

v  Αποτέλεσμα: Η αναβίωση των αρχαίων γραμμάτων .

 

γ. Ενδιαφέρον για τους κλασικούς

v  Οι λόγιοι αναζητούν, συλλέγουν, μελετούν και αντιγράφουν  χειρόγραφα της αρχαίας γραμματείας .

v  Φώτιος, ο πιο σημαντικός.  Έργα του:

Ø  Μυριόβιβλος ,το σημαντικότερο έργο του: Περιέχει 300 φιλολογικά δοκίμια .

Ø  λεξικό,

Ø  ομιλίες,

Ø  θεολογικά έργα.

v  Πραγματοποίησε τον εκχριστιανισμό των Σλάβων.

 

δ. Αραβικοί πόλεμοι και επική ποίηση

v  Πώς αντιμετώπισαν οι Βυζαντινοί τους Άραβες τον 9^ο αι.;

v Ως τα μέσα του 9ου αιώνα το Βυζάντιο βρισκόταν συνεχώς σε θέση άμυνας απέναντι στους Άραβες, οι οποίοι πραγματοποιούσαν εισβολές και λεηλασίες στις μικρασιατικές επαρχίες.

 

v  Αποκορύφωμα των καταστροφών αποτέλεσε η άλωση από τους Άραβες του Αμορίου, του ισχυρότερου φρουρίου της Μ. Ασίας και πατρίδας της άρχουσας δυναστείας (838).

 

v  Τότε ο αυτοκράτορας Θεόφιλος (829-842) προσπάθησε να κινητοποιήσει τους Χριστιανούς της Ανατολής και της Δύσης σε μια γενική συμμαχία κατά του Ισλάμ.

v Λίγο αργότερα άρχισε η βυζαντινή αντεπίθεση. Ο βυζαντινός στρατός πέρασε τον Ευφράτη (859) και νίκησε τον εμίρη της Μελιτηνής (863).

 

v  Πώς διαμορφώθηκε η βυζαντινή επική ποίηση;

v Οι συνεχείς πόλεμοι στα σύνορα με τους Άραβες προμήθευσαν πλούσιο υλικό για τη διαμόρφωση της βυζαντινής επικής ποίησης.

 

v Ανώνυμοι τραγουδοποιοί συνέθεσαν άσματα/τραγούδια που εξυμνούν τους αγώνες των ακριτών, δηλ. των στρατιωτών που προστάτευαν τα ανατολικά σύνορα (άκραι) του Βυζαντίου, και ιδίως του Διγενή Ακρίτα.

 

v Αξιομνημόνευτο είναι επίσης ένα σύντομο έπος που εξυμνεί τους άθλους του Αρμούρη, ο οποίος φαίνεται ότι έχει σχέση με το Αμόριο της Φρυγίας.

 

v Τα ηρωικά άσματα αυτού του είδους που κατά τον λόγιο Αρέθα (μέσα 9ου μέσα 10ου αι.), έψαλλαν τραγουδιστές, περιφερόμενοι στις επαρχίες της Μ. Ασίας, θεωρούνται τα σημαντικότερα δείγματα της δημώδους ή λαϊκότροπης λογοτεχνίας των Βυζαντινών, η οποία αναπτύσσεται παράλληλα με τη λόγια Γραμματεία.

 

v   Ποιοι ήταν οι ακρίτες;

v Οι στρατιώτες που προστάτευαν τα ανατολικά σύνορα (άκραι) του Βυζαντίου. Γνωστός ακρίτας ο Διγενής Ακρίτας.

 

 

Σελ. 39  /  4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 

v  Εκχριστιανισμός των Σλάβων: Ξεκίνησε από τη Μοραβία. Ο ηγεμόνας τους, Ραστισλάβος ζήτησε από το βυζάντιο  ιεραποστόλους για να διδάξουν το Χριστιανισμό και να αντιμετωπίσει την απειλή των Γερμανών και των Βουλγάρων.

v  Ο αυτοκράτορος Μιχαήλ Γ΄ και ο πατριάρχης Φώτιος έστειλαν  το 863 τους Θεσσαλονικείς αδελφούς Μεθόδιο και Κωνταντίνο / Κύριλλο. Έμπειροι διπλωμάτες, λόγιοι, με άριστη γνώση της σλαβικής και άλλων γλωσσών.

v  Ο Κωνσταντίνος  δημιούργησε το σλαβικό αλφάβητο, απέδωσε στα σλαβικά τη Θεία Λειτουργία και τα ιερά βιβλία.  Με τη σλαβική οι Μοραβοί  κατανόησαν το κήρυγμα του Χριστού και το ιεραποστολικό έργο στέφθηκε με επιτυχία.

v  Σημασία του εκχριστιανισμού:

1. Οργάνωση της σλαβικής εκκλησίας και μύηση των Σλάβων στον ελληνικό πολιτισμό
2. Ενότητα των Σλάβων, αφού  κοινότητα και πίστη ήταν κοινά.

v  Εκχριστιανισμός των Βουλγάρων:  Ο Βούλγαρος ηγεμόνας Βόρης υποχρεώθηκε από το βυζαντινό στρατό να δεχτεί το χριστιανισμό  και να βαπτιστεί και ο ίδιος., γιατί η παπική εκκλησία επιδίωκε την επέκταση της ρωμαιοκαθολικής επιρροής.

v  Η σύνοδος του 867 αναθεμάτισε τον πάπα,   απέρριψε  το δόγμα περί εκπόρευσης του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού,   καταδίκασε την επέμβαση της  Ρώμης στη Βουλγαρία.

v  Η σύνοδος του 870 αποφάσισε την υποταγή της εκκλησίας της Βουλγαρίας στο πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης.

 

Σελ. 41-42  /  5. Η Βυζαντινή Εποποιϊα. Επικοί αγώνες και επέκτασης της αυτοκρατορίας

 

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

 

Ø  Μακεδονική δυναστεία

v  Ρωμανός Λακαπηνός: Μεγάλη στρατιωτική αντεπίθεση κατά των Αράβων.

 

v  Στρατηγός Ιωάννης Κουρκούας : κατάληψη της Έδεσσας της Συρίας.

 

v  Νικηφόρος Φωκάς, Ιωάννης Τσιμισκής, Βασίλειος Β΄ : Επικές νίκες: Ανάκτηση της: Κρήτης, Κύπρου, Κιλικίας,  πόλεις, τμήματα της Συρίας και της Παλαιστίνης.

 

v  Συμεών  -  Εχθρικές οι σχέσεις με τους βυζαντινούς, γιατί:

1.                   Πολιορκία της Πόλης,

2.                   επιδίωξη ίδρυσης βουλγαροβυζαντινής αυτοκρατορίας

3.                   αυτοτιτλοφόρηση  ως βασιλεύς Βουλγάρων και Ρωμαίων.

v  Πέτρος, διάδοχος Συμεών. Φιλικές σχέσεις με Βυζάντιο. Γάμο με ανεψιά Ρωμανού Λακαπηνού.

v  Σαμουήλ: Εχθρικές σχέσεις με τους  Βυζαντινούς. Ιδρύει νέο βουλγαρικό κράτος με κέντρο την Αχρίδα. Νικήθηκε από τον Βασίλειο Β΄ στις μάχες του Σπερχειού  και του Κλειδίου και τα σύνορα του βυζαντίου έφτασαν πάλι στο Δούναβη (10^ος  & 11^ος αι.).

 

v  Οικονομικές συνέπειες των πολέμων:

1.                   Απόκτηση νέων  εδαφών και μεγαλύτερο παραγωγικό δυναμικό,

2.                   αύξηση  της παραγωγής και των εσόδων του κράτους,

3.                   διακοπή των αραβικών επιδρομών,

4.                   αύξηση των νομισματικών αποθεμάτων,

5.                   ενίσχυση του διεθνούς κύρους της αυτοκρατορίας και της αυτοπεποίθησης των υπηκόων της.

 

Σελ. 43-44  /  6. Ίδρυση, εξέλιξη και εκχριστιανισμός του Ρωσικού κράτους

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 

v  Οι Βάραγγοι ή Ρως ή Βίκιγκς ή Νορμανδοί  =  σκανδιναβικά φύλα που εμφανίστηκαν στο χώρο της σημερινής Ρωσίας τον 9^ο αι. και καταγίνονταν με εμπορικές και πειρατικές δραστηριότητες.

v  Αναμείχθηκαν με τους ανατολικούς  Σλάβους και έφτιαξαν το ρωσικό λαό και κράτος: την ηγεμονία του Κιέβου.

v  Ο ι Ρώσοι έδωσαν το όνομα και την κρατική οργάνωση , ενώ οι Σλάβοι τη γλώσσα και τη λαϊκή βάση.

v  Δύο εκστρατείες ανεπιτυχείς κατά της Πόλης το 10^ο αι..

v  Σύναψη εμπορικών συνθηκών.

 

v  Εκχριστιανισμός Ρώσων:Από τα μέσα ως τα τέλη του 10^ου αι.

 

v  Συνέπειες:     1.Επιρροή του χριστιανικού και του βυζαντινού πολιτισμού στους Ρώσους. .

2.Εντατικοποίηση των εμπορικών συναλλαγών

3. Αύξηση των βαράγγων και ρώσων μισθοφόρων  στο βυζαντινό στρατό.

 

v  Ο Βασίλειος Β΄ ζητά βοήθεια από τον ρώσο ηγεμόνα Βλαδίμηρο με την υπόσχεση να παντρευτεί την αδερφή του Άννα για να συντρίψει την ανταρσία των βυζαντινών γαιοκτημόνων.

v   Ο Βασίλειος ξεχνά την  υπόσχεσή του και ο Βλαδίμηρος καταλαμβάνει τη Χ ερσώνα .

v  Ο Βασίλειος πραγματοποιεί  την υπόσχεσή του.

v  Κατόπιν αυτού  ο Βλαδίμηρος  βαπτίστηκε χριστιανός ακολουθώντας το παράδειγμά του και άλλοι Ρώσοι.