Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

                                                            ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

                                        ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ & ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ

Ενότητα 8^η  - Φύλλο εργασίας 1^ο : Παρατακτική σύνδεση – Σύνδεσμοι

                                                                                  

Α. Μαθαίνω ότι: Η παρατακτική σύνδεση των προτάσεων γίνεται με τους εξής παρατακτικούς συνδέσμους:

·       Συμπλεκτικοί: και, ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ.

·       Αντιθετικοί: αλλά, μα, παρά, όμως, ωστόσο, μόνο.

·       Διαχωριστικοί ή διαζευκτικοί: ή, είτε.

·       Συμπερασματικοί: λοιπόν, επομένως, άρα, ώστε(μετά από τελεία ή άνω τελεία).

·       Επεξηγηματικός: δηλαδή.

Β. ΄Ασκηση:

1. Στις παρακάτω προτάσεις να εντοπίσετε τους παρατακτικούς συνδέσμους και να αναγνωρίσετε το είδος τους:

1. Έσκυψε πάνω του και του ψιθύρισε κάτι στο αυτί.

2. Διάβασα πολύ αλλά δεν έγραψα καλά.

3. Ήταν τόσο μεγάλη η χαρά του, όμως απογοητεύτηκε όταν έμαθε το λόγο  της εμφάνισής του.

4. Θέλεις να περάσεις από το σπίτι μου ή να συναντηθούμε στο γήπεδο;

5. Είτε του μιλάς είτε όχι, δεν αλλάζει συμπεριφορά.

6. Ή τηλεφώνησέ μου ή στείλε μου μήνυμα.

7. Δε ζητά τίποτα άλλο παρά μόνο να τον βοηθήσετε.

8. Όλη νύχτα μελετούσε την υπόθεσή σας και κατέληξε στα εξής συμπεράσματα.

9. Σήμερα απουσίαζε, μα δεν μετρήθηκαν οι απουσίες του.

10. Όχι μόνο ξόδεψε όλα του τα χρήματα, αλλά και δανείστηκε ένα μεγάλο ποσό από τους φίλους του.

11. Δεν μπορώ να έρθω νωρίτερα, ούτε να μείνω περισσότερη ώρα.

12. Μήτε να τον συναντήσω θέλω  μήτε να ακούσω γι’ αυτόν.

13. Έχουμε άφθονο χρόνο στη διάθεσή μας. Τι λέτε να κάνουμε λοιπόν;

14. Σου ζήτησε συγγνώμη για τη συμπεριφορά του; Ώστε θέλει να τα ξαναβρείτε.

15. Έχει φύγει από το γραφείο νωρίς∙ επομένως έπρεπε να είχε γυρίσει σπίτι.

Ενότητα 8^η  - Φύλλο εργασίας 2^ο: Υποτακτική σύνδεση – Σύνδεσμοι

Α. Μαθαίνω ότι: Η υποτακτική σύνδεση των προτάσεων γίνεται με τους εξής υποτακτικούς συνδέσμους:

·       Ειδικοί: ότι, πως, που να.

·       Βουλητικοί: να.

·       Ενδοιαστικοί ή διστακτικοί: μη(ν), μήπως.

·       Τελικοί: για να, να.

·       Αποτελεσματικοί ή Συμπερασματικοί: ώστε (να), που.

·       Υποθετικοί: αν, εάν, σαν, άμα.

·       Αιτιολογικοί: γιατί, επειδή, αφού, που, διότι.

·       Χρονικοί: όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, μόλις, πριν, άμα, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο, ενόσω, όποτε, κάθε που, όσο που και  με τις εκφράσεις: τη στιγμή που, εκεί που, την ώρα που.

·       Εναντιωματικοί - Παραχωρητικοί: αν και, και αν, κι ας…..

·       Ερωτηματικές αντωνυμίες ή ερωτ. επιρρήματα: ποιος, τι, πόσος, πού, πόσο, πότε κ.α.

·       Αναφορικές αντωνυμίες ή αναφ. επιρρήματα: όσος, όπου, που, όπως, ο οποίος κ.α.

Μαθαίνω ακόμη ότι: Οι παραπάνω σύνδεσμοι, αντωνυμίες, επιρρήματα και εκφράσεις εισάγουν δευτερεύουσες προτάσεις αντίστοιχα. Δηλαδή:

Ειδικές, Βουλητικές, Ενδοιαστικές, Τελικές, Αποτελεσματικές ή Συμπερασματικές, Υποθετικές, Αιτιολογικές, Χρονικές, Εναντιωματικές-Παραχωρητικές, Ερωτηματικές, Αναφορικές.

Β. Άσκηση:

1. Στις παρακάτω προτάσεις να εντοπίσετε τους υποτακτικούς συνδέσμους και να αναγνωρίσετε το είδος τους:

1. Ανησυχούσε μήπως δεν προλάβαινε το αεροπλάνο.

2. Πρόσεξες ότι έφυγε μόλις μας είδε;

3. Θέλω να βοηθάω όσους έχουν πραγματική ανάγκη.

4. Δεν είναι η Μαρία εδώ για να σας έδινε τα σχέδια να τα βλέπατε.

5. Αφού νομίζεις πως είναι σωστό, μην το διορθώνεις.

6. Μιλούσε τόσο σιγά που με δυσκολία τον άκουγα.

7. Πρόσεχε μη πέσεις και χτυπήσεις.

8. Τα πάντα, όπου κοίταζε, ήταν κάτασπρα από το χιόνι.

9. Ξέρω γιατί γελάς μ’ αυτά που ακούς.

10. Ενώ διάβαζε, ένιωσε μια δυσφορία.

11. Όλα έγιναν όπως είχαν συμφωνηθεί.

12. Κάθε φορά που πηγαίναμε να διαβάσουμε, έβρισκε μια πρόφαση για να μην έρθει.

13. Ενώ οι γιατροί του συνέστησαν να κόψει το τσιγάρο, εκείνος συνεχίζει να καπνίζει μανιωδώς.

14. Όσο κι αν επιμένεις, δε με πείθεις.

15. Δεν πιστεύω ό,τι μου λες.

 

Ενότητα 8^η  - Φύλλο εργασίας 3^ο: – Ασύνδετο σχήμα

 Α. Μαθαίνω ότι: Ασύνδετο σχήμα έχουμε όταν λέξεις ή φράσεις ή προτάσεις μπαίνουν η μια δίπλα στην άλλη χωρίς να ενώνονται με κάποιον σύνδεσμο. Σ’ αυτήν την περίπτωση χωρίζονται με κόμματα.

Β.  Άσκηση:

1. Οι επιστήμονες παρατηρούν, ερευνούν, πειραματίζονται.

2. Η βροχή σταμάτησε, τα σύννεφα διαλύθηκαν, ο ήλιος έλαμψε και πάλι στον ουρανό.

3. Δεν μίλησα, δεν κουνήθηκα, δεν ανέπνευσα για δευτερόλεπτα.

4. Ασχολούνταν με την καθαριότητα, το μαγείρεμα, το πλύσιμο, τη φροντίδα των παιδιών.

5. Υποδέχτηκαν τον Ολυμπιονίκη με λουλούδια, με στεφάνια, με συγκίνηση.

6. Δεν μιλούσε, τους άκουγε, τους έβλεπε, τους ένιωθε δίπλα του.

7. Βαρέθηκα να κάνω τα ίδια πράγματα κάθε μέρα: να διαβάζω, να γράφω, να πάω για παιχνίδι. Χρειάζομαι διακοπές, λέω συχνά .

8. Καταστράφηκαν όλα του τα υπάρχοντα: το σπίτι, το αυτοκίνητο, το κτήμα.