Βοτανικός Κήπος

 

Βοτανικός Κήπος

 Σταυρούπολης

Ο Βοτανικός Κήπος
Σταυρούπολης που είναι σημείο αναφοράς όχι μόνο για τον Δήμο Παύλου Μελά, αλλά και ευρύτερα, αφού στην ελληνική επικράτεια υπάρχουν μόνο 10 Βοτανικοί Κήποι (ολοκληρωμένοι), περιλαμβάνει μια πλούσια συλλογή 1.000 και πλέον φυτών. Είναι ένας αστικός Βοτανικός Κήπος πέντε στρεμμάτων, μια όαση πρασίνου μέσα στον πυκνοδομημένο αστικό ιστό, που επιτελεί κυρίως εκπαιδευτικό έργο.

 

Στα χρόνια λειτουργίας του, έχουν ξεναγηθεί πάνω από 60.000 μαθητές, περιβαλλοντικές ομάδες, σύλλογοι και άτομα κάθε ηλικίας, αποκομίζοντας βασικές γνώσεις για τον κόσμο των φυτών.

 

Μια όαση πρασίνου μέσα στον πυκνοδομημένο αστικό ιστό, ο Βοτανικός μας κήπος, σας καλεί να τον επισκεφτείτε απολαμβάνοντας τα χρώματα και τα αρώματά του κάθε εποχή!

Η Ιστορία

Ο Βοτανικός Κήπος Σταυρούπολης εγκαινιάστηκε στις 4 Ιουνίου του 2002 επί Δημαρχίας Σπύρου Μπαρούτα. Η δημιουργία του είχε ξεκινήσει από το 1996. Σχεδιάστηκε από τη γεωπόνο Χατζηαθανασιάδου Αθηνά και τον αρχιτέκτονα Γιάννη Μήρτσιο και υλοποιήθηκε από το τμήμα πρασίνου και την τεχνική υπηρεσία του Δήμου Σταυρούπολης και συνεχίζει να συντηρείται αποκλειστικά από πόρους του Δήμου Παύλου Μελά.

 

Καταλαμβάνει ένα χώρο πέντε στρεμμάτων στην περιοχή Άνω Ηλιούπολης του Δήμου Σταυρούπολης και περικλείεται από τις οδούς Κ. Κωνσταντινίδη – Ολύμπου – Περικλέους. Φιλοξενεί 1.000 είδη χαρακτηριστικά της ελληνικής χλωρίδας, αυτοφυή και ξενικά. Η συνολική περιοχή έκτασης 27 στρεμμάτων ήταν παλιά το ρέμα Περικλέους, παραπόταμος του Δενδροποτάμου και μετατράπηκε σε άξονα πρασίνου. Εκεί κατασκευάστηκαν παιδικές χαρές, γήπεδα, αναψυκτήριο, αμφιθέατρο που αποτελούν συμπληρωματικούς χώρους του Βοτανικού κήπου.

                                                                                                    2 Μαϊου 2025

                   Επίσκεψη των μαθητών της Γ΄ Γυμνασίου στον Βοτανικό κήπο Σταυρούπολης

Βοτανικός Κήπος Σταυρούπολης

Ο Βοτανικός Κήπος Σταυρούπολης είναι σημείο αναφοράς όχι μόνο για τον Δήμο Παύλου Μελά, αλλά και ευρύτερα, αφού στην ελληνική επικράτεια υπάρχουν μόνο 10 Βοτανικοί Κήποι (ολοκληρωμένοι). Περιλαμβάνει μια πλούσια συλλογή 1.000 και πλέον φυτών, αυτοφυή και ξενικά. Είναι ένας αστικός Βοτανικός Κήπος πέντε στρεμμάτων, μια όαση πρασίνου μέσα στον πυκνοδομημένο αστικό ιστό, που επιτελεί κυρίως εκπαιδευτικό έργο.

Ο Βοτανικός Κήπος Σταυρούπολης εγκαινιάστηκε στις 4 Ιουνίου του 2002. Η δημιουργία του είχε ξεκινήσει από το 1996. Συνεχίζει να συντηρείται αποκλειστικά από πόρους του Δήμου Παύλου Μελά μέχρι και σήμερα.

Η συνολική περιοχή έκτασης 27 στρεμμάτων ήταν παλιά το ρέμα Περικλέους, παραπόταμος του Δενδροποτάμου και μετατράπηκε σε άξονα πρασίνου, με παιδικές χαρές, γήπεδα, αναψυκτήριο, αμφιθέατρο που αποτελούν συμπληρωματικούς χώρους του Βοτανικού κήπου.

Η οικογενειακή ζωή στο Βυζάντιο

                                                            ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

                                                    Εργασία του Γιώργου Τακματζίδη,  Β4

Η οικογενειακή ζωή στο Βυζάντιο

 Ο νόμος δεν επέτρεπε να παντρεύονται τα κορίτσια κάτω από δώδεκα χρονών και τα αγόρια κάτω από δεκατέσσερα. Πριν από το γάμο τελούνταν οι αρραβώνες και υπογραφόταν συμβόλαιο που καθόριζε την προίκα της νύφης και τα δώρα του γαμπρού. Μετά την τέλεση του μυστηρίου, οι συγγενείς και φίλοι πήγαιναν στο σπίτι του γαμπρού, όπου ακολουθούσε το γλέντι του γάμου. Το κράτος, παρά τα λόγια  της εκκλησίας, επέτρεπε το διαζύγιο, εφόσον συμφωνούσαν και τα δύο μέρη. Οι γυναίκες δεν είχαν τα ίδια δικαιώματα με τους άνδρες και η συμμετοχή τους στην κοινωνική ζωή ήταν περιορισμένη. Αν και γενικότερα έπαιζαν δευτερεύοντα ρόλο στα κοινά, πολλές φορές κυριαρχούσαν στην οικογενειακή ζωή. Όφειλαν να σκεπάζουν το πρόσωπο τους, όταν έβγαιναν έξω, και δεν είχαν το δικαίωμα να συμμετέχουν σε δημόσιες τελετές. Οι πλούσιες γυναίκες συνοδεύονταν από ένα δούλο κατά τις εξόδους τους. Ωστόσο, παρά τους περιορισμούς, οι γυναίκες μετά τον 11ο αιώνα, μπορούσαν να λαμβάνουν μέρος στα κοινά και είχαν πρόσβαση στην παιδεία.

Όπως συμβαίνει σε όλες τις εποχές, η γέννηση ενός παιδιού ήταν οπωσδήποτε ένα ευχάριστο γεγονός. Για να το ξεχωρίζουν από τα άλλα παιδιά πρόσθεταν το όνομα του πατέρα του σε πτώση γενική, αργότερα όμως καθιερώθηκε και το επώνυμο, αρχικά στις αριστοκρατικές οικογένειες, όπως ήταν οι Κομνηνοί και οι Παλαιολόγοι. Η οικογένεια φρόντιζε το παιδί και η μητέρα του το καθησύχαζε με παραμύθια ή με αφηγήσεις από την Αγία Γραφή, όπως για την παιδική ηλικία του Ισαάκ και του Ιακώβ. Η βυζαντινή νομοθεσία αντιμετώπιζε το παιδί, όπως και η μητέρα του, με μεγάλη συμπάθεια. Το παιδί, αφού περνούσε τα πρώτα χρόνια της ζωής του κοντά στην οικογένειά του, άρχιζε να μαθαίνει τα πρώτα γράμματα στο σχολείο.

Στο Βυζάντιο υπήρχαν δυο κύκλοι σπουδών ο πρώτος ήταν του γραμματιστή και ο δεύτερος του γραμματικού. Στον πρώτο κύκλο φοιτούσαν τα παιδιά άνω τον 7 χρονών και ο δεύτερος ξεκινούσε στα 12 χρονών. Τα παιδιά μάθαιναν σταδιακά ανάγνωση, γραφή, γραμματική, ρητορική και φιλοσοφία, αριθμητική, γεωμετρία, αστρονομία και μουσική. Μεταξύ άλλων διδάσκονταν τον Όμηρο, κλασικούς και μεταγενέστερους συγγραφείς. Το σχολείο δεν ήταν δωρεάν, τα δίδακτρα τα πλήρωνε η οικογένεια του παιδιού. Για τα ορφανά όμως τα δίδακτρα τα πλήρωνε το κράτος. Εκτός από τα κοσμικά σχολεία λειτουργούσαν και τα εκκλησιαστικά. Μόλις το

παιδί τελείωνε τους δυο κύκλους, αν είχε την οικονομική δυνατότητα η οικογένεια του παιδιού, τότε θα μπορούσε να συνεχίσει στο πανεπιστήμιο

 

Η θέση της γυναίκας στο εκπαιδευτικό σύστημα του Βυζάντιου

 

Έτσι όπως ήταν διαμορφωμένο στο Βυζάντιο το οικονομικό σύστημα επέτρεπε στα κοινωνικά ήθη, σε κάποιο βαθμό, την πολυτέλεια να απαγορεύουν στη γυναίκα την εργασία έξω από το σπίτι της, ειδικά στις κοπέλες που ήταν άγαμες και δεν έπρεπε να τις βλέπει ούτε ο ήλιος. Όμως, πολύ συχνά, η κοινωνική ηθική συμβαίνει να υποκύπτει στον οικονομικό καταναγκασμό και όσα απαγορεύονται και επίσημα ως ένα σημείο, επιτρέπονται σιωπηρά από το σημείο αυτό και πέρα. Έτσι η φτώχεια υποχρέωνε πολλές γυναίκες να υπακούν στο νόμο της επιβίωσης παρά στον κοινωνικό νόμο και να βγαίνουν στην αγορά για να βγάλουν το ψωμί τους, ασκώντας τα επαγγέλματα της βιοτέχνισσας πουλώντας έργα φτιαγμένα από τα χέρια τους, της υφάντριας κ.ά.

Ένα επάγγελμα περιφρονημένο και κοινωνικά απαράδεκτο ήταν της θεατρίνας, που έφτασε να θεωρείται περίπου συνώνυμο της πόρνης. Ασκώντας τέτοιου είδους επαγγέλματα για να ζήσουν, οι γυναίκες του Βυζαντίου ήταν νομοθετικά αποκλεισμένες από άλλα σοβαρότερα και αξιολογότερα επαγγέλματα.

Μια γυναίκα δεν μπορούσε να ασκήσει δημόσιο λειτούργημα, ούτε να γίνει δικαστής ή δικηγόρος. Σύμφωνα με την Ιουστινιάνεια νομοθεσία, το να καθίσει μια έγγαμη γυναίκα και να γευματίσει με τη συντροφιά τρίτων αντρών θεωρούνταν λόγος διαζυγίου. Ακόμη και στα οικογενειακά γεύματα ή δείπνα, γυναίκες και άντρες κάθονταν σε χωριστά τραπέζια. Μέσα στο σπίτι δουλειές των γυναικών ήταν η ύφανση στον αργαλειό, το πλύσιμο των ρούχων, το άλεσμα του σιταριού, το ζύμωμα του ψωμιού, το μαγείρεμα, και φυσικά, η γενική συντήρηση και καθαριότητα του σπιτιού. Στα σπίτια των πατρικίων, αλλά και πολλών αστών, υπήρχαν οι υπηρέτριες (ελεύθερες φτωχές κοπέλες, που αναγκάζονταν να δουλέψουν σε τρίτους για να ζήσουν). Τις έλεγαν μισθαρνίσσας ή μισθωτρίας και κατοικούσαν στο σπίτι του αφεντικού με ένα μικρό μηνιαίο μισθό ή με διατροφή και ρουχισμό. Οι όροι καθορίζονταν με ειδικό συμβόλαιο, «το δουλευτικόν». Οι γυναίκες έβγαιναν σπάνια από το σπίτι, είτε για την εκκλησία, είτε για ψώνια και τότε έπρεπε να είναι ντυμένες με απλά φορέματα και με το κεφάλι σκεπασμένο, ώστε να μην «προκαλούν», έστω και με την απλή θέα τους, τους άρρενες διαβάτες. Όλα αυτά, ωστόσο, τα κοινωνικά «νόμιμα», φαίνεται ότι σε πολλές περιπτώσεις παραβιάζονταν και μάλιστα από γυναίκες που έφταναν να μετατρέπουν τις εκκλησίες σε τόπους ερωτικών συναντήσεων με το πρόσχημα της εκτέλεσης θρησκευτικών καθηκόντων.

 

Έχει καλυτερέψει η ζωή της γυναίκας σήμερα.

Οι γυναίκες σήμερα μπορούν να κάνουν σχεδόν οτιδήποτε θέλουν, μπορούν να ασκήσουν οποιοδήποτε επάγγελμα θέλουν, μπορούν να βγαίνουν οπότε θέλουν και γενικά έχουν γίνει ίσες με τους άντρες. Οι γυναίκες έχουν κατακτήσει τα δικαιώματα που τους ανήκουν και έχουν γίνει ίσες με τους άντρες   

 

               

 

 

Οικογενειακή ζωή και θέση γυναικών στο Βυζάντιο

                                                         ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Οικογενειακή ζωή και θέση γυναικών στο Βυζάντιο

                                                         Εργασία της Σαχπεκίδου Δήμητρας

   Η καθημερινή ζωή ενός ανθρώπου στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, όπως σχεδόν σε όλες τις προγενέστερες ή μεταγενέστερες κοινωνίες, εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από τις κοινωνικές συνθήκες και την κοινωνική θέση των γονέων του. Υπήρχαν κάποιες ευκαιρίες για πρόοδο με βάση την εκπαίδευση, τη συσσώρευση πλούτου και την απόκτηση εύνοιας από έναν πιο ισχυρό χορηγό ή μέντορα. Η εργασία ήταν η ανησυχία των περισσότερων ανθρώπων, προκειμένου να παράγουν ή να αγοράζουν τα βασικά για τη διατροφή τους, αλλά υπήρχαν πολλές δυνατότητες για ψυχαγωγία τόσο σε παζάρια που διοργανώνονταν σε θρησκευτικά πανηγύρια όσο και σε αρματοδρομίες και παραστάσεις ακροβατών στους δημόσιους χώρους που οι περισσότερες πόλεις διέθεταν για τους κατοίκους τους.

·      Οικογενειακή ζωή

   Ένα κορίτσι παντρευόταν, το νωρίτερο, στα 12, ενώ ένα αγόρι στα 14. Η συμμετοχή και η συγκατάθεση των γονέων ήταν αναμενόμενη και ο αρραβώνας θεωρούταν δεσμευτικός. Δεύτερος γάμος ήταν δυνατός εφ' όσον τηρούνταν η κατάλληλη περίοδος πένθους από τη χήρα, αλλά ένας τρίτος γάμος ήταν σπάνιος και επιτρεπόταν μόνο υπό ειδικές περιστάσεις, όπως το να μην υπάρχουν παιδιά. Διαζύγιο δινόταν δύσκολα, με την εξαίρεση αν μια γυναίκα είχε διαπράξει μοιχεία ή ένας σύζυγος ήταν ένοχος για δολοφονία ή μαγεία. Οι νόμοι του Ιουστινιανού Α΄ προχώρησαν ακόμη περισσότερο και απαγόρευαν το διαζύγιο εντελώς, εκτός εάν και τα δύο μέρη συναινούσαν να αποσυρθούν σε μοναστήρι. Ο πατέρας ήταν ο επικεφαλής της οικογένειας, αλλά μια χήρα θα μπορούσε να κληρονομήσει την περιουσία του συζύγου της και, επομένως, να αναλάβει αυτόν τον ρόλο, εάν ήταν απαραίτητο.

   Στη σύγχρονη εποχή, η οικογένεια έχει διαφοροποιηθεί σημαντικά. Ο γάμος πλέον βασίζεται κυρίως στην προσωπική επιλογή και όχι σε προκαθορισμένες συμφωνίες. Οι γυναίκες παντρεύονται σε μεγαλύτερη ηλικία και η ισότητα των φύλων είναι πιο έντονη. Οι ρόλοι μέσα στην οικογένεια είναι πιο ισορροπημένοι, με τους άνδρες να συμμετέχουν ενεργά στην ανατροφή των παιδιών και στις οικιακές εργασίες.

 

·      Θέση της γυναίκας

  Δεν είναι πολλές οι πληροφορίες για τη θέση της γυναίκας μέσα στη βυζαντινή κοινωνία μέχρι τον 10^ο αι. Γενικά, οι γυναίκες ήταν πολλές φορές απούσες στις συναθροίσεις και μόνο οι άνδρες ήταν παρόντες σε αυτές. Οι έξοδοί τους γίνονταν σχεδόν αποκλειστικά για τον εκκλησιασμό. Η διαχείριση όλου του νοικοκυριού ήταν ευθύνη της γυναίκας. Μαγείρευε, τάιζε τα παιδιά και έφερνε εις πέρας όλες τις οικιακές εργασίες. Οι Βυζαντινές ασχολούνταν και με άλλες ασχολίες, π.χ. την ύφανση.

  Προηγουμένως, αναφέρθηκε ότι έβγαιναν έξω, για να παρακολουθήσουν κάποια ακολουθία ή μυστήριο στην εκκλησία. Σε αυτόν μόνο τον χώρο μπορούσαν να απολαμβάνουν μία ισότητα, δεδομένου ότι υπήρχαν και γυναίκες Αγίες. Στις εξωτερικές εμφανίσεις τους είχαν πάντα συνοδό, είτε σε απλούς περιπάτους είτε σε ταξίδια. Οι επαφές τους με άνδρες ήταν περιορισμένες, και αν συνέβαινε, συνήθως μόνο με μοναχούς. Βέβαια, από τον 10^ο αι. και εξής πληροφορούμαστε από τις πηγές ότι οι γυναίκες έπαιζαν σημαντικό ρόλο στη βιοτεχνία, αλλά και στην πώληση προϊόντων στις αγορές, οπότε εκ των πραγμάτων οι κοινωνικές συναναστροφές τους ήταν περισσότερες.

  Συμπερασματικά, η ζωή μιας Βυζαντινής γυναίκας στηριζόταν στον άνδρα. Η υπακοή της ήταν απόλυτη, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι ήταν απόλυτα εγκλεισμένη μέσα στο σπίτι. Η σχέση της με την Εκκλησία ήταν στενή.

   Σήμερα η θέση της γυναίκας έχει εξελιχθεί ριζικά. Οι γυναίκες έχουν ισότιμα δικαιώματα με τους άνδρες σε όλους τους τομείς: εκπαίδευση, εργασία, πολιτική και κοινωνική ζωή. Μπορούν να ακολουθήσουν καριέρα σε οποιοδήποτε επάγγελμα και να αποκτήσουν υψηλές θέσεις εξουσίας. Παρόλο που οι ανισότητες δεν έχουν εξαλειφθεί πλήρως, οι γυναίκες απολαμβάνουν πολύ περισσότερη ελευθερία και αυτονομία σε σχέση με το παρελθόν.

ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΙΞΗΣ

                                                             ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 

                                                                ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΙΞΗΣ

Για την προσέγγιση του νοήματος ενός κειμένου χρησιμοποιούμε τα σημεία στίξης, τα οποία είναι:

1.     Τελεία [.]

Η τελεία σημειώνεται στο τέλος μιας φράσης που έχει ολοκληρωμένο νόημα και αποδεικνύει ότι πρέπει να γίνει διακοπή φωνής.

2.     Άνω τελεία [·]

Η άνω τελεία σημειώνεται για να δηλώσει μικρότερη διακοπή από την τελεία και μεγαλύτερη από το κόμμα. Συγκεκριμένα, τίθεται εντός μιας περιόδου, για να διαχωρίσει προτάσεις που συνδέονται μεταξύ τους με σχέση επεξήγησης, συμπλήρωσης ή αντίθεσης, προσδίδοντας έμφαση στο λόγο.

3.     Κόμμα [,]

Το κόμμα αποτελεί το πιο συχνό σημείο στίξης και δηλώνει μια μικρή διακοπή της φωνής. Χρησιμοποιείται:

·       Μεταξύ ασύνδετων λέξεων που ανήκουν στο ίδιο μέρος του λόγου

·       Μεταξύ ασύνδετων όμοιων προτάσεων

·       Πριν και μετά την κλητική προσφώνηση

·       Πριν και μετά τις δευτερεύουσες προτάσεις εκτός από τις ειδικές, τις πλάγιες ερωτηματικές, τις ενδοιαστικές (διστακτικές) και τις βουλητικές.

4.     Ερωτηματικό [;]

Το ερωτηματικό αποτελεί σχολιαστικό σημείο στίξης. Με τη χρήση του ο συγγραφέας εκφράζει συνήθως προβληματισμό ή απορία και επιδιώκει να αφυπνίσει, να κινητοποιήσει, να προκαλέσει το ενδιαφέρον του δέκτη και να διεγείρει συναισθήματα, προσδίδοντας στο λόγο έμφαση, ζωντάνια και παραστατικότητα ή και ειρωνεία.

Σημείωση: Οι ερωτήσεις προσδίδουν ζωντάνια, αμεσότητα, έντονη προβολή συναισθημάτων, πρόθεση του πομπού να επικοινωνήσει με τον δέκτη ή πρόθεση ταύτισης του πομπού με το δέκτη.

5.     Θαυμαστικό [!]

Και το θαυμαστικό αποτελεί σχολιαστικό σημείο στίξης. Σημειώνεται ύστερα από τα επιφωνήματα και μετά από φράσεις που εκφράζουν έκπληξη, θαυμασμό, χαρά, απορία, καθώς και να δηλωθεί η υπερβολή. Ακόμη, ειρωνεία, αμφισβήτηση, έντονα συναισθήματα, απαίτηση ή προσταγή, σαρκασμό.

6.     Διπλή τελεία [:]

Η διπλή τελεία σημειώνεται:

·       Πριν από φράσεις που αποδίδονται αυτούσιες, όπως ειπώθηκαν

·       Πριν από ρήσεις, γνωμικά και παροιμίες

·       Πριν από απαρίθμηση

·       Όταν παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα μιας πράξης, ενός φαινομένου ή ενός προβλήματος.

7.     Παρένθεση [( )]

Η παρένθεση περιέχει μια λέξη ή μια φράση που επεξηγεί ή συμπληρώνει τα γραφόμενα, προσδίδοντας ένα επιπρόσθετο στοιχείο. Δίνει πρόσθετες / δευτερεύουσες πληροφορίες, σχολιασμό άποψης, προσωπική άποψη, ορισμούς, παραδείγματα, μεταφράσεις όρων, παραπομπές, χρονολογίες, ημερομηνίες.

 

8.     Αποσιωπητικά [……]

Τα αποσιωπητικά αποτελούν και αυτά σχολιαστικό σημείο στίξης. Τίθενται για να δηλώσουν:

·       Έκφραση ανησυχίας και προβληματισμού, αμφισβήτησης, ειρωνείας και υπαινιγμού, απορία, αγανάκτηση, αποστροφή, δισταγμό, αποθάρρυνση, χιούμορ, υπερβολή, κωμικό αποτέλεσμα (προαναγγέλλουν αστεϊσμό / παραδοξολογία).

·       Έκφραση που δεν ολοκληρώθηκε από τον πομπό, επειδή διακόπηκε ή επειδή ήταν ιδιαίτερα συγκινημένος.

9.     Παύλα [-]

Η παύλα σημειώνεται στο διάλογο, για να δηλώσει την αλλαγή του προσώπου που μιλάει.

10   Διπλή παύλα [- -]

Ανάμεσα σε δύο παύλες εμπεριέχεται μια φράση, η οποία επεξηγεί ή συμπληρώνει τα γραφόμενα και αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για την κατανόηση του λόγου. Δίνει έμφαση στα γραφόμενα, πρόσθεση ή υπενθύμιση σημαντικών πληροφοριών.

11    Εισαγωγικά [<<>>]

Τα εισαγωγικά χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν:

·       Επανάληψη αυτούσιων των λόγων άλλων

·       Ειρωνική / απαξιωτική αναφορά σε κάτι

·       Μεταφορική χρήση μιας έννοιας

·       Αυτούσια μεταφορά λέξεων / φράσεων που ανήκουν σε ειδικό λεξιλόγιο ή σε γλωσσικό ιδίωμα

·       Περικλείουμε  ακόμη τίτλους διηγημάτων, άρθρων, επωνυμίες εταιριών κτλ.

 

12     Κάθετη γραμμή [/]

Η κάθετη γραμμή χρησιμοποιείται συνήθως ανάμεσα σε λέξεις συνώνυμες ή με παραπλήσιο σημασιολογικό περιεχόμενο, προσδίδοντας έμφαση στο λόγο.

 

v Όπως προαναφέρθηκε, τα σημεία στίξης, συχνά, χρησιμοποιούνται προκειμένου να δηλώσουν κάποιο σχόλιο. Π.χ.

 

·       Το ερωτηματικό ενδέχεται να δηλώνει απορία ή ειρωνεία

·       Το θαυμαστικό ενδέχεται να δηλώνει θαυμασμό, κατάπληξη, έκπληξη, αμφισβήτηση ή ειρωνεία

·       Τα εισαγωγικά ενδέχεται να δηλώνουν έμφαση ή ειρωνεία ή μεταφορική χρήση της λέξης που περικλείουν

·       Τα αποσιωπητικά ενδέχεται να δηλώνουν απορία ή αγανάκτηση ή αποστροφή ή δισταγμό ή αποθάρρυνση ή χιούμορ ή ειρωνεία.

 

 

                                                             ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 

                                                                   ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΙΞΗΣ

ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ & ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ

                                                                    Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

                                                            ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

                                        ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ & ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ

Ενότητα 8^η  - Φύλλο εργασίας 1^ο : Παρατακτική σύνδεση – Σύνδεσμοι

                                                                                  

Α. Μαθαίνω ότι: Η παρατακτική σύνδεση των προτάσεων γίνεται με τους εξής παρατακτικούς συνδέσμους:

·       Συμπλεκτικοί: και, ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ.

·       Αντιθετικοί: αλλά, μα, παρά, όμως, ωστόσο, μόνο.

·       Διαχωριστικοί ή διαζευκτικοί: ή, είτε.

·       Συμπερασματικοί: λοιπόν, επομένως, άρα, ώστε(μετά από τελεία ή άνω τελεία).

·       Επεξηγηματικός: δηλαδή.

Β. ΄Ασκηση:

1. Στις παρακάτω προτάσεις να εντοπίσετε τους παρατακτικούς συνδέσμους και να αναγνωρίσετε το είδος τους:

1. Έσκυψε πάνω του και του ψιθύρισε κάτι στο αυτί.

2. Διάβασα πολύ αλλά δεν έγραψα καλά.

3. Ήταν τόσο μεγάλη η χαρά του, όμως απογοητεύτηκε όταν έμαθε το λόγο  της εμφάνισής του.

4. Θέλεις να περάσεις από το σπίτι μου ή να συναντηθούμε στο γήπεδο;

5. Είτε του μιλάς είτε όχι, δεν αλλάζει συμπεριφορά.

6. Ή τηλεφώνησέ μου ή στείλε μου μήνυμα.

7. Δε ζητά τίποτα άλλο παρά μόνο να τον βοηθήσετε.

8. Όλη νύχτα μελετούσε την υπόθεσή σας και κατέληξε στα εξής συμπεράσματα.

9. Σήμερα απουσίαζε, μα δεν μετρήθηκαν οι απουσίες του.

10. Όχι μόνο ξόδεψε όλα του τα χρήματα, αλλά και δανείστηκε ένα μεγάλο ποσό από τους φίλους του.

11. Δεν μπορώ να έρθω νωρίτερα, ούτε να μείνω περισσότερη ώρα.

12. Μήτε να τον συναντήσω θέλω  μήτε να ακούσω γι’ αυτόν.

13. Έχουμε άφθονο χρόνο στη διάθεσή μας. Τι λέτε να κάνουμε λοιπόν;

14. Σου ζήτησε συγγνώμη για τη συμπεριφορά του; Ώστε θέλει να τα ξαναβρείτε.

15. Έχει φύγει από το γραφείο νωρίς∙ επομένως έπρεπε να είχε γυρίσει σπίτι.

Ενότητα 8^η  - Φύλλο εργασίας 2^ο: Υποτακτική σύνδεση – Σύνδεσμοι

Α. Μαθαίνω ότι: Η υποτακτική σύνδεση των προτάσεων γίνεται με τους εξής υποτακτικούς συνδέσμους:

·       Ειδικοί: ότι, πως, που να.

·       Βουλητικοί: να.

·       Ενδοιαστικοί ή διστακτικοί: μη(ν), μήπως.

·       Τελικοί: για να, να.

·       Αποτελεσματικοί ή Συμπερασματικοί: ώστε (να), που.

·       Υποθετικοί: αν, εάν, σαν, άμα.

·       Αιτιολογικοί: γιατί, επειδή, αφού, που, διότι.

·       Χρονικοί: όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, μόλις, πριν, άμα, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο, ενόσω, όποτε, κάθε που, όσο που και  με τις εκφράσεις: τη στιγμή που, εκεί που, την ώρα που.

·       Εναντιωματικοί - Παραχωρητικοί: αν και, και αν, κι ας…..

·       Ερωτηματικές αντωνυμίες ή ερωτ. επιρρήματα: ποιος, τι, πόσος, πού, πόσο, πότε κ.α.

·       Αναφορικές αντωνυμίες ή αναφ. επιρρήματα: όσος, όπου, που, όπως, ο οποίος κ.α.

Μαθαίνω ακόμη ότι: Οι παραπάνω σύνδεσμοι, αντωνυμίες, επιρρήματα και εκφράσεις εισάγουν δευτερεύουσες προτάσεις αντίστοιχα. Δηλαδή:

Ειδικές, Βουλητικές, Ενδοιαστικές, Τελικές, Αποτελεσματικές ή Συμπερασματικές, Υποθετικές, Αιτιολογικές, Χρονικές, Εναντιωματικές-Παραχωρητικές, Ερωτηματικές, Αναφορικές.

Β. Άσκηση:

1. Στις παρακάτω προτάσεις να εντοπίσετε τους υποτακτικούς συνδέσμους και να αναγνωρίσετε το είδος τους:

1. Ανησυχούσε μήπως δεν προλάβαινε το αεροπλάνο.

2. Πρόσεξες ότι έφυγε μόλις μας είδε;

3. Θέλω να βοηθάω όσους έχουν πραγματική ανάγκη.

4. Δεν είναι η Μαρία εδώ για να σας έδινε τα σχέδια να τα βλέπατε.

5. Αφού νομίζεις πως είναι σωστό, μην το διορθώνεις.

6. Μιλούσε τόσο σιγά που με δυσκολία τον άκουγα.

7. Πρόσεχε μη πέσεις και χτυπήσεις.

8. Τα πάντα, όπου κοίταζε, ήταν κάτασπρα από το χιόνι.

9. Ξέρω γιατί γελάς μ’ αυτά που ακούς.

10. Ενώ διάβαζε, ένιωσε μια δυσφορία.

11. Όλα έγιναν όπως είχαν συμφωνηθεί.

12. Κάθε φορά που πηγαίναμε να διαβάσουμε, έβρισκε μια πρόφαση για να μην έρθει.

13. Ενώ οι γιατροί του συνέστησαν να κόψει το τσιγάρο, εκείνος συνεχίζει να καπνίζει μανιωδώς.

14. Όσο κι αν επιμένεις, δε με πείθεις.

15. Δεν πιστεύω ό,τι μου λες.

 

Ενότητα 8^η  - Φύλλο εργασίας 3^ο: – Ασύνδετο σχήμα

 Α. Μαθαίνω ότι: Ασύνδετο σχήμα έχουμε όταν λέξεις ή φράσεις ή προτάσεις μπαίνουν η μια δίπλα στην άλλη χωρίς να ενώνονται με κάποιον σύνδεσμο. Σ’ αυτήν την περίπτωση χωρίζονται με κόμματα.

Β.  Άσκηση:

1. Οι επιστήμονες παρατηρούν, ερευνούν, πειραματίζονται.

2. Η βροχή σταμάτησε, τα σύννεφα διαλύθηκαν, ο ήλιος έλαμψε και πάλι στον ουρανό.

3. Δεν μίλησα, δεν κουνήθηκα, δεν ανέπνευσα για δευτερόλεπτα.

4. Ασχολούνταν με την καθαριότητα, το μαγείρεμα, το πλύσιμο, τη φροντίδα των παιδιών.

5. Υποδέχτηκαν τον Ολυμπιονίκη με λουλούδια, με στεφάνια, με συγκίνηση.

6. Δεν μιλούσε, τους άκουγε, τους έβλεπε, τους ένιωθε δίπλα του.

7. Βαρέθηκα να κάνω τα ίδια πράγματα κάθε μέρα: να διαβάζω, να γράφω, να πάω για παιχνίδι. Χρειάζομαι διακοπές, λέω συχνά .

8. Καταστράφηκαν όλα του τα υπάρχοντα: το σπίτι, το αυτοκίνητο, το κτήμα.